Kalıp Üretim sektöründe
sektörün en önemli gereksinimleridir. Yine sektörün rekabet hızından dolayı hızlı teklif verme, hızlı proje değişiklikleri (revizyon) oluşturma, hızlı maliyet analizi ve kontrolü gibi bilgilerin anlık olarak sağlanması gerekmektedir.
Baştan sona Lot, Seri No, Parti No takibi yapılabilen girdi malzeme, yarı mamul ve mamul ürün izlenebilirliğinin Barkodlu takibi, el terminalleri ile ambarlar arası transfer, çıkış, giriş sistemi kurar.
Bir siparişin ve onu oluşturan tüm partilerin baştan sona tüm süreçlerde kim üretti, hangi kaynak (insan, makine) ile üretildiğini, ne kadar sürede üretildiğini, üretim esnasında kullanılan girdi malzemelerin lot ve seri numaralarının takibini sağlar.
Anlık veri toplama alt yapısı sayesinde müşterinin termin sorularına hızlı cevap verilmesini sağlar, zaman tasarrufu sağlanarak departmanlar arası iletişimi minimuma indirir, sistemden veriler anlık olarak izlenir.
İşletme dışında yapılan üretim faaliyetlerin takibini sağlar, fason işletmelerin yönetilmesini kolaylaştırır. Fason üretim iş emirleri, sevk irsaliyeleri hazırlanmasını sağlar. Fasona gönderilen malzemelerin fire hurda takibi ile kullanılan lot seri no takibi ile üretim izlenebilirliğini devam ettirir.
Operasyonlar arası Kontrol işleminin bilgisayar destekli yapılmasını sağlar. Kontrol özelliklerinin bilgisayar ortamda bir veri tabanına aktarılması ve otomatik ambar hareketleri oluşturur. Kontrol sonucuna göre bir sonraki operasyona devamını durdurur. Anlık olarak İş Emri, Referans, Sipariş, Müşteri, Seri numarası, Barkod Numarası, referans özellikleri ile geçmiş bilgilere ulaşılıp istatistiksel raporlar ve analizlere ulaşılmasını sağlar.
Montaj operasyonlarında birçok iş emirinin çıktısı bu operasyonda birleştirilir. Bu operasyonda otomasyon veya el ile yapılan montaj işleminin iş emirleri ve maliyetlerin ayrı iş emirlerine dağıtılması ve bu detayda izlenmesi sağlanır.
Siparişlerin fazla ve çeşitli olması, sipariş girişlerinin yavaş olmasına sebep olur. Hızlı sipariş girişi ekranı ile kullanıcıların veri giriş süreleri azaltılmıştır. Arkasında detaylı bir otomatiklik algoritması sayesinde oluşturulması gereken ürün ağaçları ve kod oluşumları kullanıcıya iş bırakmadan oluşur.
Üretim Sistemi içerisindeki insan makine ve teçhizattan elektronik ortama bilgi alır. İnsandan Barkodlu veya dokunmatik kiosk, el terminalleri veya tabletlerden bilgi alınabilmesini sağlar.
Üretimdeki makine ve teçhizattan bir proje çerçevesinde çalışma, duruş, arıza, hata, sarfiyat, elektrik-su-doğalgaz-vs. tüketim gibi bilgilerin toplanması ve bu bilgilerin sürekli ya da kesikli olarak bilgisayar ortamında oluşturulacak bir veri tabanına aktarılması, istendiğinde on-line veya özet rapor olarak gösterilmesini sağlar.
Alınan siparişleri yerine getirmek için gerekli olan kapasitenin belirlenmesi gerekir. Siparişleri belli periyodlara dağıtma problemi kısa dönemli bir ana üretim planlama problemidir. Siparişler periyodlara dağıtıldıktan sonra, her periyod kendi içerisinde çizelgelenir. Burada gerçekleştirilen çalışma ise, çizelgeleme probleminin basitleştirilmesidir. Bu şekilde çizelgeleme probleminin çözümü hızlanmış olur.
Anlık olarak optimizasyon algoritmaları kullanarak üretim planının mevcut kaynakların en iyisini kullanmasını sağlar. Üretim planın hızla yeniden yapılmasını gereken herhangi bir zamanda anlık olarak amaç fonksiyonunu sağlayacak şekilde yapar. Her bir üretim kaynaklarının çalışma takvimi göz önünde bulundurularak iş yüklemesi yapılır.
Proje bazında sipariş girişi yapılır. Örneğin TOFAŞ için Fiat Egea modelinin ön kaput parçasının kalıpları (Kesme, bükme, biçim verme, vs. gibi, birden fazla olabilir) bir proje şeklinde tek bir ana siparişte ele alınır. Bu ana sipariş (proje) için müşteri ile anlaşılan kilometre taşları da proje bazında (ana sipariş) belirlenerek girilir. Kilometre taşları bir ana sipariş içerisinde birden fazla kalıbı ilgilendirebilir.
Kilometre taşı tanımlamaları başlama ve bitiş tarihleri girişleri ile yapılır. Burada bir kalıbın üretimi esnasında yapılan işlemlerden birinin belirli bir tarihte yapılması veya belirli bir tarihi geçmemesi isteniyorsa bu bilgiler km taşı olarak girilir. IBS ile entegre çalışan Çizelgeleme modülü, bu bilgileri kullanarak çizelgeleme yapılırken optimizasyon için bu bilgileri kullanır.
Kalıp tasarım yazılımları (CATIA gibi) verilerinin, IBS veri tabanına aracı olarak kullanılan bazı özel yazılımlar ile aktarılması sonucunda, proje ile ilgili kalıp ürün ağacı, malzeme ve öncelik bilgileri otomatik oluşturulabilmektedir. Bu şekilde tasarımdan üretime hızlı bir geçiş veri girişi sıkıntısı en az olacak şekilde gerçekleştirilebilmektedir.
IBS yazılımında Üretim planlamada iş emri oluşturmak için kullanılan şablon üretim rotaları kullanılarak yüzlerce adımdan oluşan bir iş emrinin önemli bir kısmı ve kalıp parçalarının iş adımlarının önceliklendirilmesi için gereken önemli miktarda veri otomatik olarak oluşturularak planlama hızı arttırılmıştır.
CAD-CAM ve Montaj işleri gibi tasarım ve işçilik kullanımının ön plana çıktığı yerlerde, işgücü planlaması yapılır. Montaj işlerinde ayrıca ekip çalışmasının da önemli olduğu ve bir montaj çalışması başlayan kalıpta, diğer montaj işlerinde de aynı ekibin görevlendirilmesi gerekliliğini karşılayan planlama ve çizelgeleme tanım ve fonksiyonu IBS yazılımı ve IPS yazılımında kapsanmıştır. Bu kurallar içerisinde çizelgeleme yapılarak işgücü ve ekiplere iş ataması yapılır. Ayrıca CAD-CAM planlamasında da bir kalıp çizimini, tasarımını yapan kişinin kalıbın ilgili diğer çizim ve tasarım işlerini de üstlenmesi kuralı da IBS ve IPS yazılımları kapsamında parametrik olarak kullanılmaktadır.
Tezgah planlamaları yapılırken hem tezgahın boyutsal olarak iş yapabilme kapasitesi, hem de tezgahlara bağlanan kalıp parçalarının boyutsal büyüklükleri (en, boy, yükseklik, vs.) dikkate alınarak uygun tezgahlara uygun işlerin ataması çalışması yapılır. Bunun için tezgah ve kalıp tanımlamalarında gerekli boyut ve tanıtım alanları açılır ve atamalarda bu bilgiler ışığında alternatif iş kaynakları bulunur.
İşletmenin kendi kaynakları dışında iş planlamasını yaparken kullandığı fason (dış) kaynakların da tanımlamaları ve önceliklendirilmeleri IBS içerisinde yapılır. Fason kaynaklar işletme kaynaklarından farklı olarak istenirse sonsuz kapasiteli olarak çizelgelenebilmektedir. Çizelgeleme sırasında IPS veya IBS Çizelgeleme modülü içerisinde bu tanımlamalar kullanılarak öncelikle işletme kaynakları kullanılacak şekilde, ancak kapasite olarak yeterli olmadığı durumlarda fason kaynakların da görevlendirilmeleri otomatik olarak yapılır.
Üretim işlemlerinde sağ-sol parçaların preste basılması veya CNC’de birlikte işlenmesi gibi veya birden fazla kalıp parçasının aynı anda işlenmesi gibi aynı kaynakta aynı anda birden fazla iş emri operasyonunun planlanabilmesi ve çizelgelenebilmesi mümkün olmaktadır. Sonuç olarak hem yapılan fiili durum doğru gösterilmekte, hem de kapasitenin kullanımı açısından iş-kaynak atamada optimizasyon yapılması sırasında kaynakların doğru kullanımı ile verimlilik arttırılmaktadır.
İşletme ve dış fason kaynaklarının iş atamaları yapıldıktan sonra, anlık olarak sahadan veri toplama çalışmaları esnasında her zaman en son çizelgeleme sonuçlarına göre iş-kaynak atamaları kullanılarak sıradaki iş gösterimi yapılır. Böylece değişen iş koşullarının üretim alanında doğru ve zamanında kullanılmasıyla çizelgeleme sonucu elde edilen iş-kaynak optimizasyon bilgileri ışığında kaynak ve zaman verimliliği elde edilir. DAS isimli Web tabanlı sahadan veri toplama yazılımı ile internet ortamında istenilen herhangi bir yerden (işletmenin içinden veya fason işletmelerden) tam zamanlı veri toplanması olanaklı hale gelmiştir. Sahadan alınan verilerin anında IBS veri tabanına aktarılması yolu ile son güncel bilgilerle analiz yapmak, raporlamalar yapmak, göstergelerle üretimin ve projenin gidişatını kontrol altında tutmak ve anında müdahaleler mümkündür. Bu bilgiler ışığında çizelgeleme yazılımı kullanılarak anlık optimum planlama yapılabilmektedir.
Çalışma takvimleri kullanılarak belirlenen kaynak kapasitelerinin iş atamaları ve fiili kullanım durumları sürekli ve anında bilgi ile beslenen IBS veri tabanında saklanmaktadır. Bu verilerle kapasite doluluk durumları her an görülebilmekte, gerekli müdahaleler anında yapılabilmektedir. Proje bazında plandaki ilerleme durumunun anlık raporlamaları, işletme ve fason kapasite kullanım oranları, duruşların oranı ve nedenleri, hangi işlemler, hangi kaynaklar ve hangi projelerde darboğaz olduğu drill-down ve drill-up analiz edilebilmektedir. Fason kullanımını azaltma yönünde yazılımdan tavsiyeler alınabilmektedir.
Kalıbın ürün ağacı içerisinde işletmenin satın aldığı malzemeler IBS içerisindeki Satınalma modülü çalıştırılarak takip edilmektedir. Satın alınan malzemeler için belirlenen sipariş temin süreleri kullanılarak planlama içerisinde çizelgeleme optimizasyonu sırasında üretim işlemlerinin malzemelerin gerçekten hazır olabileceği en erken başlatılma zamanları kullanılmaktadır. Bu şekilde süreç-içi ara stokların en aza indirildiği ve malzeme stokta tutma maliyetlerinin minimize edildiği bir planlama altyapısı kurulmaktadır.
Planlama ve Çizelgeleme sonrasında IBS içerisinde kaynakların Gantt şeması ile zaman-kaynak boyutlarında atamaları görsel olarak izlenebilmekte, detayına bakılmak istendiğinde veriler istenildiği gibi gösterilebilmektedir. Gantt şemasında sadece planlananlar değil, gerçekleşen durum da net olarak gösterilmektedir.
Planlama ve işlerin kaynaklara atanması sonrasında, kaynakların anlık olarak hangi işleri çalıştıkları, eğer kaynak duruşa geçti ise ne zaman ve hangi nedenle duruşta olduğu, sırada bekleyen işlerin durumları anlık veri alma yazılımından (DAS) gelen verilerle birlikte canlı olarak ve işletmenin krokisi üzerinde uygun gösterimlerle görsel olarak izlenebilmektedir. İstenen yenileme süresi aralıklarında (1 sn.den başlayarak dakikalara kadar) anlık verilerden beslenerek sürekli değişen işletme durumu bütünsel olarak izlenebilmektedir.